Business:
હોલસીમ, ફોર્ડ, કેર્ન, ડાઇચી સાંક્યો અને હવે મેટ્રો. આ એવા કેટલાક મોટા નામો છે જેઓ કાં તો ભારત છોડીને ચાલ્યા ગયા છે અથવા છેલ્લા એક દાયકામાં તેમને પોતાની કામગીરીમાં ઘટાડો કર્યો છે. વધતી જતી સ્થાનિક સ્પર્ધા, વૈશ્વિક બજારની પ્રાથમિકતામાં બદલાવ, વેપારમાં નુકસાન અને નવા બિઝનેસ મોડલ એવા કારણો છે જેના કારણે કેટલીક બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ ભારતમાંથી બહાર નીકળી ગઈ છે.
જર્મન હોલસેલર મેટ્રો 19 વર્ષ પહેલા મોટી આશા સાથે ભારત આવી હતી. હવે તેણે ભારતમાં તેનો બિઝનેસ રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝને વેચી દીધો છે. મેટ્રોએ જણાવ્યું હતું કે, “ભારતીય બજાર છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી મોટા પરિવર્તનમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. બિઝનેસમાં કોન્સોલિડેશન થયું છે અને હોલસેલમાં પણ ડિજિટાઇઝેશન થયું છે. આ ઝડપી પરિવર્તન સાથે ગતિ જાળવી રાખવા અને કંપનીના વિકાસને આગળ ધપાવવા માટે નોંધપાત્ર રોકાણોની જરૂર પડશે.” મેટ્રોના ગ્લોબલ સીઇઓ સ્ટેફન ગ્રેબેલે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું, “અમે એક વિકલ્પ પસંદ કર્યો છે જે મેટ્રો ઇન્ડિયા માટે એક નવો અધ્યાય ખોલશે. અમે મેટ્રો ઈન્ડિયાને એક એવા ગ્રુપને સોંપી રહ્યા છીએ જે તેને લાંબા ગાળે નાણાકીય અને તકનીકી રીતે મજબૂત કરશે.”
આ પણ વાંચો…શેકેલા રીંગણના ગરમા ગરમ સ્લાઈસ બનાવવાની આસન રીત
રિલાયન્સ જેવી મોટી કંપનીઓને જાય છે રિટેલ બિઝનેસ
નુવામા ગ્રૂપના અવનીશ રોયે જણાવ્યું હતું કે, “ભારતમાં રિટેલ ઝડપથી રિલાયન્સ જેવા મોટા ખેલાડીઓની તરફેણમાં મજબૂત થઈ રહ્યું છે.” તેમણે કહ્યું કે કરિયાણાના વેપારીઓ પણ આકરી સ્પર્ધાનો સામનો કરી રહ્યા છે. તેમનો વ્યવસાય ઝડપી વાણિજ્ય, ઈ-કોમર્સ અને અન્ય આધુનિક વેપારી ખેલાડીઓ તરફ જઈ રહ્યો છે.
B2B સેગમેન્ટ ઓછા માર્જિનનો બિઝનેસ છે
આઠ વર્ષ પહેલાં, ફ્રાન્સની કેરેફોરે ભારતમાં તેના હોલસેલ આઉટલેટ્સ બંધ કરી દીધા હતા. વિશ્લેષકોનું કહેવું છે કે B2B સેગમેન્ટ (કેશ એન્ડ કેરી) ઓછા માર્જિનનો બિઝનેસ છે. કેરેફોર જેવી અન્ય બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ પણ ભારતની બહાર જવા પાછળનું આ એક મુખ્ય કારણ છે.
ઘટી રહી છે MNCsની બજારમાં ભાગીદારી
સ્થાનિક કંપનીઓની મજબૂતીને કારણે ભારતના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ગતિશીલતા બદલાઈ રહી છે. આ સાથે બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓનો બજારહિસ્સો ઘટી રહ્યો છે. ઉદાહરણ તરીકે, તમે કન્ઝ્યુમર મોબાઈલ સર્વિસ બિઝનેસ અને સિમેન્ટ ઈન્ડસ્ટ્રી જોઈ શકો છો. સ્વિસ જાયન્ટ હોલસીમે તેનો ભારતીય સિમેન્ટ બિઝનેસ અદાણીને વેચ્યા બાદ આ ક્ષેત્રની ટોચની કંપનીઓ સ્થાનિક કંપનીઓ છે.
પોતાના વ્યવસાય અને વ્યાપારી કારણોસર દેશ છોડી રહી છે MNCs
જે સાગર એસોસિએટ્સના પાર્ટનર લલિત કુમારે જણાવ્યું હતું કે, “મોટી આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ દેશ છોડીને જાય છે તે તેમના વ્યવસાય અને વ્યાપારી કારણોનો ભાગ છે, અને ભારતમાં નિયમનકારી અને કાનૂની જરૂરિયાતોને કારણે નથી.” હોલસીમે કહ્યું હતું કે તે ગ્રીન બિઝનેસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માટે ભારત છોડી રહ્યું છે. ઈન્ડસ્ટ્રીના નિષ્ણાતોના મતે કેટલીક બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીઓના ભારત છોડવા પાછળ ઘણા કારણો છે. તેમનું બિઝનેસ મોડલ મૂળ કંપનીના વૈશ્વિક બિઝનેસ મોડલ સાથે મેળ ખાતું ન હતું. માર્જિન સંકોચાઈ રહ્યા હતા. આ ઉપરાંત ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મને કારણે કંપનીઓના બિઝનેસને પણ મોટી અસર થઈ હતી.
